"Ang Lawa sa Sitio Nabao"

Ako si Lea, at hindi ko makakalimutan ang tag-araw na ‘yon sa Sitio Nabao. Doon ako ipinadala ng nanay ko para magbakasyon sa tiyahin kong si Aling Viring—malayo sa siyudad, walang signal, at puro taniman at kagubatan. Isang hapon, habang naglalakad kami ng pinsan kong si Biboy, nadiskubre namin ang isang maliit na lawa sa gitna ng kakahuyan. Ang ganda. Malinaw ang tubig, at may mga isda na tila nag-aanyayang lumapit. "Dati, punô 'yan ng tubig. Ngayon, tingnan mo, halos tuyo," sabi ni Biboy. Pero habang nakatitig kami, biglang bumalik ang tubig—parang may humigop galing ilalim at binuhos pabalik. Napuno ang lawa sa loob lang ng ilang segundo. "Ang bilis naman nun," bulong ko. Biglang may lumitaw. Mula sa kalagitnaan ng lawa, isang nilalang ang umangat. Basang-basa siya, pero halatang hindi tao. Ang katawan niya ay parang pinaghalong palaka at babae—malalaki ang mata, nanlilisik at dilaw. Ang balat niya ay madulas, kulay lumot, at may mahahabang daliri na parang galamay. May ngiti siya, pero hindi yun ngiting nakakatawa. Yun yung klase ng ngiti na parang gutom. "Berberoka," bulong ni Biboy habang naglalakad paatras. "Sabi ng mga matatanda, nandito pa raw siya..." Mabilis ang pangyayari. Bigla niyang sinipsip ang buong tubig sa lawa gamit lang ang bunganga niya—lahat ng isda, bato, at sanga, nawala. Ang natira, tuyong lupa. Tapos, bumulwak ulit ang tubig, kasabay ng pagtakbo naming dalawa. Naririnig namin yung halakhak niya—matinis, parang sinasakal na tumatawa. Humahabol siya, pero hindi sa lupa. Sa tubig lang siya gumagalaw. Kaya bawat hakbang niya, may umaalon sa paligid namin. Ang ugali ng Berberoka? Mapaglinlang. Akala mo'y kalmado ang lawa, pero bitag na pala. Gagamit siya ng kagutuman o pagka-uhaw mo para akitin ka. At pag lumapit ka, lulunurin ka niya. Hindi siya palaging umaatake, pero kapag may nakita siyang mahina, hindi niya palalampasin. Nakaligtas kami dahil biglang dumating si Aling Viring, may hawak na bote ng asin at bawang. Sabi niya, yun lang ang hindi gusto ng Berberoka—mga bagay na “nag-aalis ng tubig.” Pagsaboy niya ng asin sa paligid, biglang umurong ang tubig at nawala ang nilalang. Simula noon, hindi na kami bumalik doon. Pero tuwing gabi, naririnig ko pa rin ang tili sa di kalayuan—parang palakang tumatawa, at lawang umaalon kahit walang ulan.