Ang Awit ng Sirena

Ako si Ana. Hindi ako naniniwala noon sa mga kwento ng engkanto, sirena, o kung anu-anong nilalang na sinasabing lumilitaw sa gabi. Lumaki ako sa Maynila, sanay sa ingay ng lungsod at liwanag ng siyudad. Para sa akin, lahat ng bagay may paliwanag. Wala akong pakialam sa mga alamat, mas lalo na sa mga kwento ng matatanda. Pero nagbago ang pananaw ko nang mapilitan akong lumipat sa isang maliit at liblib na baryo sa Quezon. Naiwan akong mag-isa sa buhay, kaya’t pinatira ako ng DSWD sa kaisa-isa kong kamag-anak—si Lola Fidela. Matanda na siya at mahina, pero matalas pa rin ang bibig sa pagbibigay ng paalala. “Anak, kapag kabilugan ng buwan, huwag kang lalapit sa dagat. Huwag mong papakinggan ang kanta. At huwag na huwag kang titingin kung may marinig ka man.” Parang sirang plaka niyang inuulit yun gabi-gabi. Sinasakyan ko lang. Oo, Lola. Sige po, Lola. Pero sa totoo lang, pinagtatawanan ko lang sa isip ko ang mga sinasabi niya. Anong kanta? Anong sirena? Panahon na ng internet at AI, sino pa bang naniniwala sa mga alamat? Pero noong gabing ‘yon, unang kabilugan ng buwan simula nang dumating ako, may nangyari. Nagising ako bandang alas-dose. Tahimik ang buong paligid, pero parang may hangin na malamig na humaplos sa balat ko. Hindi ko maipaliwanag kung bakit, pero tumayo ako. Lumapit ako sa bintana, at doon ko narinig ang pinaka-magandang tinig na narinig ko sa buong buhay ko. Isang kanta. Malungkot, malambing, parang may dalang pangakong kapayapaan. “Halika, irog… sa ilalim ng buwan… doo’y payapa, walang kirot, walang luha…” Hindi ko alam kung bakit, pero parang nawalan ako ng kontrol sa katawan ko. Parang hinihila ako ng tinig papalapit sa kanya. Lumabas ako ng bahay, walang tsinelas, walang jacket, walang takot. Sa isip ko lang, kailangan ko siyang makita. Kailangan kong marinig pa ang awit. Pagdating ko sa dalampasigan, doon ko siya nakita. Nakaupo siya sa isang malaking bato na animo'y trono sa gitna ng dagat. Ang buhok niya ay mahaba at umaalon na parang tubig, ang balat niya ay mapusyaw na parang perlas. Ang katawan niya ay kalahating babae—kalahating isda. Napakaganda niya. Nakakaakit. Pero sa ilalim ng kagandahan niya, may kakaibang lamig. May lungkot sa mga mata niya, pero may galit din. Napansin kong sugatan ang buntot niya, may mga pilat na malalim. Ngumiti siya sa akin, at sa tinig na tila hangin, binigkas niya ang pangalan ko. “Halika, Ana...” Napako ako sa kinatatayuan ko. Hindi ko alam kung paano niya nalaman ang pangalan ko. Parang gusto kong lumapit. Parang gusto kong hawakan ang kamay niya. Pero bago pa man ako makagalaw, may humablot sa braso ko. Si Lola. Hawak niya ang lumang rosaryo na minsan ko nang pinagtawanan. Mariin ang kapit niya sa akin habang binubulong ang dasal. Galit at takot ang nasa mga mata niya. “Bumalik ka sa loob! Huwag kang titingin sa kanya!” Sa likod ko, naririnig ko ang pagtigil ng kanta. Pero hindi dahil umalis ang sirena. Tumigil siya sa pag-awit dahil may iba pa. Mula sa tubig, may sumulpot na mas marami pang nilalang. Mga babaeng may buntot ng isda, mapuputla ang balat, may mga sugat sa katawan, at pare-pareho silang nakatingin sa akin. Lahat sila'y sirena. Lahat sila’y umaawit na. Hindi ko alam kung paano kami nakatakas. Basta na lang akong hinila ni Lola pauwi habang hawak pa rin ang rosaryo. Nang isara niya ang pinto, saka pa lang ako nakahinga. Nanginginig ako habang umiiyak. Hindi ko alam kung anong nangyari. Ang sigurado ko lang, hindi 'yon panaginip. Kinabukasan, ipinagtapat ni Lola ang lihim na itinatago ng baryo. Noong panahon ng Kastila, maraming kababaihan ang pinagbintangang mangkukulam. Isa sa kanila si Dalisay—isang dalagang buntis na walang asawa. Tinapon silang lahat sa dagat, nakagapos, at hindi na muling nakita. Ayon sa alamat, iniligtas si Dalisay ng dagat, pero hindi para mabuhay bilang tao. Ginawa siyang sirena. Halimaw. Puno ng hinanakit at galit sa sangkatauhan. Tuwing kabilugan ng buwan, umaawit siya, naghahanap ng kaluluwang makakasama niya sa ilalim ng tubig. At ako ang pinili niya. Hindi ko alam kung bakit ako. Pero simula noong gabing ‘yon, tuwing kabilugan ng buwan, naririnig ko pa rin ang kanyang awit. Kahit anong takip ko sa tainga, kahit anong lakas ng TV, pumapasok pa rin sa utak ko ang himig. Paulit-ulit. Mas malambing. Mas mapanuksong pakinggan. At may mas masama pa. Isang gabi, paggising ko, basa ang kama ko. Akala ko ihi—pero amoy alat. Tubig-dagat. At sa sahig, may mga bakas. Maliliit na patak ng tubig… at tila mga kaliskis. Hindi ko alam kung hanggang kailan ko kakayanin. Hindi ko alam kung kaya ko pa siyang labanan. Bawat awit niya ay mas mahirap tanggihan. Parang unti-unti niya akong hinihila. Parang may bahagi na ng katauhan ko ang lumalambot, sumusuko. At kung balang araw, mawala ako, at hindi na nila ako matagpuan, mangyaring tandaan mo ito: huwag kang lalapit sa dagat tuwing kabilugan ng buwan. Dahil kapag narinig mo na ang awit ng sirena… …baka hindi ka na muling makabalik.