"Ang Multo sa Yotsuya"

Hindi ako naniniwala noon sa multo. Palagi kong sinasabi sa sarili ko na ang mga patay ay nananatiling patay, at ang mga kwento ng mga ligaw na kaluluwa ay gawa-gawa lang para takutin ang mga mahihina ang loob. Pero nagbago lahat nang makilala ko siya… at lalo na, nang pagtaksilan ko siya. Si Oiwa. Siya ang una at tanging babaeng nagtiwala sa’kin kahit wala akong kayamanan, wala akong pangalan, at wala na akong dangal. Ako’y isang dating samurai — pinatalsik, itinakwil, at ibinagsak ng sarili kong kahinaan. Pero minahal pa rin niya ako. Inalagaan niya ako. Tinanggap niya kahit ang pinakapangit kong anyo. Pero ang gutom ng tao sa mas higit ay parang halimaw na walang busog. Nang inalok ako ng kapalit — isang mas mayamang babae, isang buhay na maginhawa, isang pangalan na muling kikilalanin — napaisip ako. Ang tanging hadlang lang: si Oiwa. Hindi ko siya kayang patayin ng hayagan. Kaya’t unti-unti ko siyang pinatay habang ngumingiti. Binigyan ko siya ng gamot na kunwaring pampalakas. Sinabi kong para sa pagod, para sa pananakit ng katawan, pero alam kong unti-unti siyang binubulok ng lason na ‘yon. Araw-araw, nagbabago ang itsura niya. Nagsimulang manilaw ang balat niya, lumulobo ang mata, at namamaga ang pisngi. Tila may kung anong humuhugot ng lakas sa kanya. Ngunit araw-araw pa rin siyang bumabangon, nililinis ang bahay, sinusuklay ang buhok — pilit na pinananatiling buo ang sarili kahit pa unti-unti na siyang nadudurog. Hanggang isang araw, habang nagsusuklay siya sa harap ng salamin, napasigaw siya. Isang malakas, paulit-ulit na sigaw na parang nagmumula sa ilalim ng kanyang lalamunan. Tumakbo ako papasok — kunwa’y nag-aalala — pero nakita ko siya, nakaupo sa lapag, nakatitig sa salamin na parang hindi na niya kilala ang sarili niya. Tumulo ang laway sa gilid ng labi niya. Isang mata’y halos wala nang pabalat. Parang balat ng bangkay. “Bakit mo ako ginanito?” tanong niya. Pero hindi ko siya sinagot. Lumabas lang ako ng kwarto at isinara ang pinto. Wala akong lakas ng loob para tapusin ang simula kong kasalanan. Kinabukasan, natagpuan ko siyang nakabitin sa kisame. Suot pa rin niya ang lumang suklay sa buhok — kahit halos wala nang buhok sa ulo niya. Sa paanan niya, may lumang salamin na basag-basag na. Doon ko unang narinig ang tawa niya. Mahina lang. Tila alingawngaw sa tenga ko. Pero malinaw. Akala ko tapos na. Noong gabi ng kasal ko sa anak ng mayamang pamilyang pinili ko, nagsimulang mangyari ang mga bagay na hindi ko maipaliwanag. Habang tinataas ko ang belo ng babaeng pinakasalan ko, nakita ko ang mukha ni Oiwa. Isang matang puti, nakalabas ang litid, ang bunganga’y puno ng itim na likido. Napaatras ako. Napasigaw. Pero ang lahat ay tumingin lang sa akin, para bang ako ang baliw. Nung gabi ring ‘yon, habang nakahiga ako, naramdaman kong may humahaplos sa mukha ko. Dahan-dahan. Maingat. Parang pamilyar. Pagdilat ko, siya ang nakita ko — si Oiwa. Nakahiga sa tabi ko. Wala nang buhok. Nakangiti. Tuyo ang mata pero may luha. Simula noon, bawat salamin ay nagpapakita ng mukha niya. Bawat anino, sinasayawan ako ng hugis ng kanyang leeg na tila nakapulupot sa lubid. Bawat babaeng lumalapit sa akin, nagiging siya. Isang iglap lang, nagiging si Oiwa ang lahat. At kahit pumikit ako, siya pa rin ang nakikita ko. Sa panaginip. Sa paghinga. Sa likod ng mga mata ko. Sinubukan kong humingi ng tawad. Tinungo ko ang libingan niya, pero wala na roon ang bangkay. Ang suklay lang — yun ang natagpuan ko, nakatusok sa mismong puntod. Maliit. Matulis. Basang-basa pa rin ng dugo. Ngayon, bawat gabi, nagigising ako na para bang may humahawak sa leeg ko. Minsan, nararamdaman kong sinisipsip ang kaluluwa ko habang natutulog ako. Hindi ako makalaban. Hindi ako makatakbo. Parang pinipilit niyang ipasok ang sarili niya sa katawan ko. At sa totoo lang… hindi ko na rin sigurado kung ako pa talaga ito. Baka siya na. Baka matagal na niya akong kinuha. Baka ang nagsasalita ngayon… ay multo na rin. O lalong malala, ako na ang katawan, pero si Oiwa na ang nasa loob. Tama nga pala sila. Ang mga patay ay hindi basta natutulog. Lalo na kung nilason mo sila habang mahal ka pa nila.