"Ang Nilalang sa Itaas ng Puno"

Nangyari 'to nung bakasyon sa probinsya ng lola ko sa Palawan. Tahimik dun, puro palayan, ni hindi ka makakarinig ng sasakyan o kahit mga motor sa gabi. Pero isang bagay ang laging tumatak sa isip ko—yung mga puno ng niyog sa likod-bahay. Sobrang tataas. Sabi ng mga pinsan ko, "Huwag kang lalapit dyan pag dapit-hapon. Nandun yung Calabera." “Ano yun?” tanong ko. "Kalansay daw na umaakyat sa mga punong niyog. Pag narating na niya yung tuktok, maririnig mo raw yung pagod niyang 'wooo...' Tapos biglang mag-aanyong ibon at lilipat sa susunod na puno.” Siyempre, hindi ako naniwala. Akala ko kwentong bata lang. Pero isang gabi, hindi ko sinadyang mapatayo sa banyo sa labas. Mga alas nuwebe ng gabi yun. Madilim, malamig ang hangin. Habang naglalakad ako pabalik sa bahay, napatingin ako sa puno ng niyog sa di kalayuan. May narinig akong kaluskos—parang may umaakyat. Una, akala ko unggoy. Pero nung tumingin ako nang maigi… Kalansay. Literal na tao, pero walang balat. Bawat galaw niya, rinig mo yung kalansing ng buto. Umaakyat siya gamit lang ang mga kamay at paa, parang sanay na sanay. Walang laman ang mukha, pero parang alam mong nakatingin siya sa'yo. At pagdating niya sa tuktok, tumigil siya saglit. Tumingin sa langit. Tapos—narinig ko yun. "Woooo..." Hindi sigaw. Hindi hiyaw. Isang ungol ng matinding pagod, pero hindi parang pagod ng tao. Pagod ng isang nilalang na matagal nang hindi makapahinga. Bigla siyang gumalaw. Ang bilis. Parang may usok na lumabas sa kalansay. Unti-unti siyang nagbago ng anyo. Nagkadipa ang mga buto, humaba ang mga braso, at naging isang itim na ibon—malaki, halos kasinlaki ng agila. Pumagitna sa hangin at lumipad papunta sa kabilang puno. Wala akong nagawa kundi ang mapako sa kinatatayuan. Ang lamig ng katawan ko. Ang bibig ko, hindi makasigaw. Kinabukasan, nagtanong ako kay Lola. "Totoo ba yung Calabera?" Hindi siya sumagot agad. Pero ngumiti siya. Yung ngiting may tinatago. At ang sabi lang niya: "Hindi lahat ng nilalang ay patay na kapag kalansay na. May iba... naghahanap pa ng katawan."